Symetroza to groźna choroba mózgu, objawiająca się m.in. bełkotliwą mową typu „victim blaming” i natręctwem usprawiedliwiania bandytów. Obserwacje wskazują, że symetroza niemal w każdym przypadku towarzyszy różnego rodzaju ksenofobiom, skłonnościom do wykluczania, dyskryminacji itp. Jest uznawana za ich powikłanie.
Badacze raczej są zgodni co do tego, że symetroza może rozwijać się początkowo jako mechanizm obronny w reakcji na dysonans poznawczy (np. coś złego robi ktoś, kogo popieram, albo coś złego spotyka kogoś, kogo nie lubię).
Objawy symetrozy są dość łatwe do zaobserwowania
Chorzy próbują na przykład usprawiedliwiać czyny takie jak podpalenie mieszkania, doszukując się prowokacji w dekoracji lokalu dwa piętra wyżej, ponieważ jej elementem była tęczowa flaga. Zwykle po pogłębionej analizie okazuje się, że chory sam ma problem z symboliką flagi i to leży u podstaw jego oceny.
Takim zachowaniom najczęściej towarzyszy maskujące zaprzeczanie, przejawiające się w zwrotach typu “ja nie usprawiedliwiam, ale”, “oczywiście nie pochwalam, ale”, “to złe, ale zwróćcie uwagę, że” itp., które mają na celu symulować obiektywizm i ukrywać rzeczywistą motywację.
Jak badać symetrozę?
Diagnostyka symetrozy powinna rozpocząć się od badania stosunku chorego do ofiar i jego skłonności do obdzielania ich odpowiedzialnością za ich krzywdę. Warto zwrócić uwagę na tzw. argumentowanie absurdalne, w ramach którego chory zestawia na przykład pobicie (jako zło, które spotkało ofiarę) i wybory estetyczne ofiary co do ubioru (jako rzekome zło, które mogło sprowokować sprawcę). Chorzy nie widzą w takim zestawianiu nic niewłaściwego.
Chorzy mają też tendencję do negatywnej oceny zachowania ofiary (np. wspomniane rzekome prowokowanie, zbyt głośny krzyk, wulgaryzmy). Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów symetrozy jest obwinianie ofiary za jej reakcję. Klasycznym przykładem jest tutaj krytyka estetyki protestów dyskryminowanych mniejszości seksualnych.
Symetroza to nie obiektywizm!
Symetroza bywa często mylona z obiektywizmem, przez co wielu chorych latami (a często przez całe życie) trwa w przekonaniu, że wszystko z nimi w porządku. Uwaga! Symetroza jest często świadomie wykorzystywana przez polityków i komentatorów do maskowania prawdziwych motywacji ich działania.
Koszty społeczne symetrozy trudno ściśle określić. Można ocenić, że są wysokie, zważywszy na powszechność jej występowania i wykorzystywanie w działaniach publicznych, co sprzyja tolerowaniu postaw skrajnych, usprawiedliwianiu agresji i dyskryminacji oraz maskowaniu patologicznych powiązań (np. władzy z przestępcami). Symulowana symetroza bywa nazywana też zwyrodnieniem obiektywnym.
Symetrozy nie należy tolerować!
W zależności od sytuacji stosowane są różne podejścia terapeutyczne. W przypadku rzeczywistego zachorowania można liczyć na skuteczność terapii faktami, obfitą dokumentacją, rzetelną informacją. Należy być przy tym przygotowanym na to, że proces leczenia jest długotrwały, a chory będzie odrzucał terapię. To typowa reakcja obronna choroby. Rokowania zależą od stopnia zaawansowania problemu i sytuacji chorego.
Wśród specjalistów nie brakuje zwolenników podejścia szokowego, polegającego na ostrym negowaniu postawy chorego, manifestowaniu negatywnej oceny formułowanych przez niego sądów i ostatecznie zerwaniu komunikacji. Takie podejście ma wybić chorego ze stanu sprzyjającego rozwojowi schorzenia. Krytycy wskazują na ryzyko skrajnego pogłębienia problemu i utraty szans na wyzdrowienie. Przeważa pogląd, że podejście szokowe to taktyka ostatniej szansy, choć są zwolennicy traktowania go jak “dawki uderzeniowej” na początku leczenia.
Symulujący symetrozę muszą być izolowani
W przypadku wspomnianych wyżej osób symulujących symetrozę postępowanie lecznicze jest przeciwskuteczne, a oczekiwanie na jego stosowanie przez otoczenie jest częścią strategii symulujących. To częsty model postępowania u tzw. trolli internetowych. Podobnie jak wchodzenie w rolę ofiary.
Zarówno w ich przypadku, jak i w przypadku polityków, komentatorów itd., jedyną skuteczną taktyką ograniczania strat po stwierdzeniu symulowanej symetrozy, jest izolowanie symulującego i dalsza diagnostyka w celu oceny prawdziwej przyczyny problemu oraz zastosowania odpowiedniego leczenia. Należy przy tym zauważyć, że w przypadku większości symulujących, problemy leżące u podstaw tego zachowania nie rokują zbyt dobrze na przyszłość.
psor Janykiel
Literatura tematu jest bardzo obfita, a ostatnie lata owocują licznymi publikacjami. Z tego powodu ograniczam się do przywołania garści nowości.
Bąkiewicz R., “Wypinam pierś po medale…”.
Bosak K., “Nie wiem, kto pierwszy zaczął.”
Czarnek P., “Jest ogromnie wiele środowisk akademickich, które wspiera działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.”
Gliński P., “Nie wiemy, kto rzucał kamieniami…”.
Jaki P., “Ja nie chciałbym też, żebyśmy dzisiaj wszystkich wrzucali do jednego worka”.
Macierewicz A., “Antifa zaatakowała polskich patriotów”.
Spychalski B. , “Oczekiwałbym od Trzaskowskiego…”
Oprac. zbior., “Prowokacja. Po co tam była tęczowa flaga?”.
Oprac. zbior., “Winna agresywna policja.”.
Oprac. zbior., “Antifa rzucała”.
